Suikerziekte

Na huge tumours day is het altijd een mooi moment voor huge keloids day. Maar niet nadat we tijdens het ochtendrapport nog eens de moeilijke luchtweg hebben besproken. Gum elastic boogies zijn ruimschoots aanwezig, maar tot mijn verbazing zijn er geen normale tubevoerders te vinden op t OK-complex. Die stukken kleerhanger hoeven niet zoveel te kosten. Er zijn wel weer LMA’s. De studenten zijn klaarblijklijk erg gefascineerd door tracheostoma’s. T liefste zouden ze iedere patient er preventief een geven. Nou ben ik in principe wel een voorstander van een zekere luchtweg, maar er zijn vele kleuren tussen zwart en wit.
Ook blijkt het begrip dode ruimte buitenaards voor bijna allemaal, en moeilijk uit te leggen. Dit kom ik iedere dag weer tegen: gebrek aan basis. Ze krijgen brokken kennis aangeleverd maar hebben niets om op te bouwen. Het tanzaniaans lessyteem heeft hele grote klassen (60+), en met name geen lange termijn visie. De basisbegrippen ontbreken vaak. Ik begin iedere les dan ook met basics en definities. Het idee van ‘cel’ bijvoorbeeld was sommigen niet bekend. Oef. Druk en tegendruk is ook een moeilijk idee, halverwege de les over intra craniele druk verlies ik er veel. Ik probeer het met verschillende vergelijkingen uit te leggen, maar sommigen missen de engelse vaardigheid om metaforen te begrijpen. Change is slow en op drijfzand is het slecht bouwen.

Enfin, de ochtendoverdracht kabbelt zo voort, en ik was met mijn hersenen al bij de les die ik daarna zou geven, totdat er ergens in mn achterhoofd een belletje begint te rinkelen. Ik vraag de student die presenteert zijn laatste zin te herhalen. Ik heb t goed gehoord: N.P.O. en de insuline continueren (de patient is n diabeet obviously). Ik vraag m welk infuus hij dan heeft afgesproken op de afdeling. Hij kijkt me blanco aan. Infuus? Welk infuus? W’romdan? “Dus als ik het goed begrijp zijn de pre-op afspraken: insuline continueren, npo en geen iv?” Hij knikt. Ik leg uit dat n hypoglycemisch coma geen goede start van de dag zou zijn voor deze man, en ik vraag m de patient op te zoeken op de afdeling en dit beleid te corrigeren. Hij kijkt me wat lacherig aan. Hij wil zijn volgende patient presenteren. Ik herhaal mn verzoek, nu wat dringender. Als hij nog geen aanstalten maakt, kijk ik m met de evil look aan en zeg bits op z’n zuidafrikaans ’Now now’. (= Nu!). Dat helpt. Hij springt op en gaat op pad. Mama Kimaro, de senior nurse die waarneemt voor Dr Matasha als hij weg is, vertelt dat er een diabetic nurse is in het ziekenhuis. Dat is mooi. En dat die normaal in consult komt bij alle pre-operatieve diabeten. Ik adviseer de studenten het telefoonnummer van die nurse goed in hun oren te knopen en plan voor vrijdag “een zoete dag“: alle lessen gaan morgen over diabetes en anesthesie.
Het ochtendrapport continueert: een thoracotomie. Verwijderen rechter longkwab wegens tumor/metastase bij een 16 jarige. Ze had ook al een beenamputatie ondergaan, en als ik vraag waarom dat was (als didactiek zodat ze zelf beginnen met leren nadenken), zegt de studente ‘ een motor vehicle accident’. Dat lijkt me minder waarschijnlijk dan een eerdere tumor in dit geval. Ik vraag of ze het zeker weet. De jongen naast haar neemt het van haar over. Dan blijkt dat het hen niet bekend is waarom dat been geamputeerd was. Ik probeer niet-al-te-geirriteerd uit te leggen dat het verzinnen van de voorgeschiedenis van de patient cq de boel voorliegen niet acceptabel is omdat er foute beslissingen genomen gaan worden op basis van die onwaarheden. En dat dat de patient schade kan berokkenen. En dat ze dan beter vertellen dat ze het niet hebben gevraagd dan zomaar iets uit de mouw te schudden. Ik ben redelijk pissig. Verantwoordlijkheid voor het welzijn van de patient is bij sommigen ver ver te zoeken. ‘Gods wil’ is een excuus wat hier net iets te vaak gebruikt wordt. Een excuusmaatschappij, ik schreef t eerder.
Ik vraag mama Kimaro hoe ze dat hier doen, op een long ventileren. Een oude, rubberen dubbel lumen tube komt te voorschijn, volgens mij een oud demo model van de fabrikant?. Deze is echter voor de 16 jarige van nog geen 50 kilo te groot. Ze gaat proberen een normale tube in de linker hoofdbronchus te draaien. Zonder fiber of wat dan ook. Het is jammer dat ik met mn studenten bezig ben, want anders was ik komen kijken. Deze vrouw weet veel van anesthesie, neemt wel de verantwoordlijkheid en moet onder moeilijke omstandigheden werken. Respect. Ik ben ook blij met haar aanwezigheid ‘sochtends bij de overdracht: ze brengt goede en duidelijke leerpunten voor de studenten naar voren, zo nodig in het swahili. Dat werkt.

Ik ben vandaag bezig met de studenten want vandaag (donderdag) hebben ze namelijk weer een examen. Ik ben benieuwd: ik heb het niveau van de vragen wat opgeschroefd, maar ik vrees dat zij dat niet met hun kennis hebben gedaan. Ik verwacht het wel van ze. Ik vertelde ze nauwkeurig de onderwerpen (behandeld de afgelopen weken): autonoom zenuwstelsel, spierverslappers, ketamine, thiopental, spinaal anesthesie, dampen, wat basale pediatrie. De farmacologie hebben ze tevens gedeeltelijk al eens bij mn voorgangers behandeld.

Terwijl ik dit schrijf, maken ze het en krijg ik de eerste toetsen terug. Ik heb twee vragen van de vorige keer letterlijk herhaald omdat velen die toen fout hadden. Tot mijn grote frustratie presteren sommigen dat weer en herhalen dezelfde fouten. Terwijl we het vorige examen besproken hebben. Grrr. Ook vinden ze het geen probleem thiopental IM te geven. Hmm. M’n opvolgers hebben nog wel wat stappen te maken.

Later meer..